Soja is geen gezond voedingsmiddel
Soja wordt al lange tijd gepromoot als een gezond voedingsmiddel en wordt vooral door vegetariërs gebruikt als eiwitbron. Zelfs sommige zuigelingenvoeding bevat soja-eiwit. Maar is soja echt zo gezond als wordt beweerd? De waarheid is dat soja geen geschikt alternatief is, noch voor andere plantaardige eiwitten, noch voor dierlijke eiwitten. Sojabonen bevatten grote hoeveelheden natuurlijke gifstoffen, of zogenaamde "antinutriënten", zoals fytinezuur, lectines en enzymremmers.
Voedingsdeskundige en onderzoeker Kaayla Daniel, die al jarenlang soja bestudeert en het boek The Whole Soy Story heeft geschreven, benadrukt duizenden studies die het gebruik van sojaproducten in verband brengen met voedingsstoffentekorten, spijsverteringsproblemen, immuunstoornissen, schildklierproblemen en reproductieve problemen. Twee onderzoekers bij de FDA in de Verenigde Staten, Daniel Sheehan en Daniel Doerge, beiden senior toxicologen, waren fel tegen gezondheidsclaims over soja. In hun memorandum schreven zij:
"Wij zijn tegen gezondheidsclaims over soja omdat er voldoende bewijs is dat bepaalde isoflavonen in soja giftig zijn voor oestrogeen-gevoelige weefsels en de schildklier... gegeven dat het eigen oestrogeen van een vrouw een significante factor is... is het niet aan te raden om soja als gezond te beschouwen... het publiek zal worden blootgesteld aan een potentieel risico door soja zonder adequate waarschuwing of informatie."
Soja en oestrogeen
Soja bevat isoflavonen, zoals genisteïne en daïdzeïne, die fyto-oestrogenen zijn en lijken op menselijk oestrogeen. Deze kunnen mogelijk de werking van oestrogeen blokkeren, hormonale functies verstoren en onvruchtbaarheid veroorzaken. Het drinken van twee glazen sojamelk per dag gedurende een maand kan voldoende fyto-oestrogenen leveren om de menstruatiecyclus negatief te beïnvloeden. In de VS bevat ongeveer 20% van de zuigelingenvoeding soja, wat waarschijnlijk de reproductieve capaciteiten van het kind schaadt.
Maar hoe zit het in Azië?
In Azië wordt vaak de hele sojaboon gebruikt zonder vet en eiwitten te scheiden, en wordt deze gefermenteerd, wat de antinutriënten vermindert. Bovendien worden veel kleinere hoeveelheden soja geconsumeerd dan het beeld dat vaak wordt geschetst van de Aziatische keuken. Een grote studie schatte de dagelijkse sojaconsumptie op ongeveer 7-8 gram per dag, waarvan een deel gefermenteerd is. Veel vegetariërs in het Westen consumeren daarentegen ongeveer 220 gram pure soja per dag. Gefermenteerde soja, zoals die in kleine hoeveelheden wordt gebruikt in de Aziatische keuken, heeft niet dezelfde schadelijke effecten op het lichaam als soja-eiwitisolaat, sojamelk, sojaboonolie, sojavlees, tofu en andere ongefermenteerde sojaproducten. Voorbeelden van gefermenteerde soja zijn: tempeh, miso, natto en sojasaus.
Veel negatieve effecten van soja
Het meest schadelijke antinutriënt in soja is een enzymremmer genaamd BBI, die de werking van het enzym trypsine en andere enzymen die nodig zijn voor eiwitafbraak blokkeert. BBI en andere enzymremmers worden niet volledig gedeactiveerd tijdens gewone bereiding. Ze kunnen ernstige maagklachten veroorzaken, de afbraak van eiwitten verminderen en chronische problemen met de opname van aminozuren opleveren. Bij proefdieren veroorzaakt een dieet met hoge niveaus van trypsineremmers vergroting en pathologische veranderingen in de alvleesklier. [1]
Sojabonen bevatten ook hemagglutinines, stoffen die de klontering van rode bloedcellen bevorderen. Trypsineremmers en hemagglutinines zijn groeiremmen. Ratten die met deze antinutriënten worden gevoed, groeien niet normaal. Daarnaast bevatten sojabonen goitrogenen, stoffen die de schildklier belasten. Sojabonen zijn ook rijk aan fytinezuur, dat zich bevindt in de schil van alle zaden. Dit is een stof die de opname van essentiële mineralen in het darmstelsel blokkeert, zoals calcium, magnesium, koper, ijzer en vooral zink. Er zijn letterlijk honderden artikelen in de wetenschappelijke literatuur die de negatieve effecten van fytinezuur bespreken, en veel onderzoekers maken zich zorgen over de ernstige gezondheidsrisico’s van soja. Wetenschappers zijn het er algemeen over eens dat een dieet gebaseerd op granen en peulvruchten met een hoog gehalte aan fytaten bijdraagt aan de wijdverspreide mineralentekorten in ontwikkelingslanden. [2] Sojabonen hebben een van de hoogste niveaus van fytinezuur van alle peulvruchten en granen die onderzocht zijn. [3]
Soja voor dieren en mensen
In voederexperimenten verhoogde het gebruik van soja-eiwitisolaat de behoefte aan vitamine E, K, D en B12 en veroorzaakte tekorten aan calcium, magnesium, mangaan, molybdeen, koper, ijzer en zink. [7] Proefdieren die werden gevoed met soja-eiwitisolaat ontwikkelden vergrote organen, met name de alvleesklier en schildklier, en hadden verhoogde vetopslag in de lever. [8] Toch worden soja-eiwitisolaat en getextureerd plantaardig eiwit op grote schaal gebruikt in schoollunches, commerciële bakkerijproducten, dieetdranken en fastfoodproducten. Ze worden ook sterk gepromoot in ontwikkelingslanden en vormen de basis van veel voedselhulpprogramma’s.
Ondanks de zwakke resultaten in proeven met dierlijke voeding heeft de soja-industrie een aantal studies gesponsord om te bewijzen dat soja-eiwitproducten in het menselijke dieet gebruikt kunnen worden als vervanging voor traditionele voedingsmiddelen. Een voorbeeld is de studie Nutritional Quality of Soy Bean Protein Isolates: Studies in Children of Preschool Age, gesponsord door Ralston Purina Company. [9] Een groep kinderen in Centraal-Amerika met ondervoeding werd eerst gestabiliseerd en gezonder door traditioneel voedsel te eten, waaronder vlees en zuivel. Vervolgens werden deze traditionele voedingsmiddelen vervangen door een drankje op basis van soja-eiwitisolaat en suiker gedurende een periode van twee weken. Alle stikstof die werd ingenomen en uitgescheiden, werd gemeten. De kinderen werden elke ochtend naakt gewogen, en alle uitwerpselen en braaksel werden verzameld voor analyse. De onderzoekers concludeerden dat de kinderen stikstof vasthielden en dat hun groei “adequaat” was, dus het experiment werd als succesvol beschouwd. Of de kinderen gezond bleven op een dergelijk dieet of dit op de lange termijn konden volhouden, bleef echter onbeantwoord. De onderzoekers merkten op dat de kinderen vaker braakten dan normaal, dat meer dan de helft regelmatig matige diarree had, sommigen luchtweginfecties opliepen en huiduitslag en koorts ontwikkelden. Het is belangrijk op te merken dat de onderzoekers het niet aandurfden om sojaproducten te gebruiken om de kinderen te helpen herstellen van hun ondervoeding, maar kozen om de sojasuikermix aan te vullen met voedingsstoffen die vrijwel volledig ontbreken in sojaproducten, zoals vitamine A, vitamine D, vitamine B12, ijzer, jodium en zink.
Productie van soja-eiwit
De productie van soja-eiwitisolaat vindt plaats in fabrieken waar sojabonen eerst worden gemengd met een alkalische oplossing om de vezels te verwijderen. Vervolgens worden ze geconcentreerd en gescheiden door een zuur bad en uiteindelijk geneutraliseerd in een alkalische oplossing. Omdat het zuur bad plaatsvindt in aluminiumtanks, lekt er een hoog niveau van aluminium in de sojamassa. De resterende massa wordt gesproeidroogd bij hoge temperaturen om een eiwitpoeder van hoge kwaliteit te produceren. Tot slot wordt de sojaboon onder hoge temperatuur en druk geperst. Hoewel een groot deel van de trypsineremmers kan worden verwijderd door hoge temperatuurprocessen, gebeurt dit niet volledig. Het gehalte aan trypsineremmers in soja-eiwitisolaat kan tot vijf keer variëren. [4] Helaas hebben hoge temperatuurprocessen ook het effect dat andere eiwitten in de soja dusdanig veranderen dat ze vrijwel ineffectief worden. [5]
Als je gezond wilt leven
Soja, tenzij het gefermenteerd is en in kleine hoeveelheden wordt geconsumeerd, wordt niet aanbevolen als voedingsmiddel. Het is beter om het volledig te vermijden als je een goede gezondheid wilt behouden. Voor degenen die een supplement nodig hebben voor spiergroei, raden we Creatine Monohydrate Pure – Creatine aan. Dit is waarschijnlijk een van de puurste creatinesupplementen op de markt. Het is dubbel gemicroniseerd voor een hoge biologische beschikbaarheid en oplosbaarheid in vloeistoffen. Het is geschikt voor veganisten en vegetariërs en vrij van GMO, gluten, zuivel, soja en maïs.
Zelfzorgprotocollen
Neem contact op met onze klantenservice via [email protected] voor gratis voedingsadvies, andere gratis zelfzorgadviezen en gezondheidsprotocollen die je kunt volgen om een sterk en gezond lichaam te krijgen en om je maag en darmen te optimaliseren.
Onze zelfzorgprotocollen zijn niet bedoeld voor het stellen van diagnoses, het behandelen of genezen van ziekten. Onze protocollen zijn adviezen en tips voor zelfzorg en vervangen geen reguliere medische zorg. Onze protocollen zijn alleen bedoeld voor volwassenen. Voedingssupplementen mogen niet worden gebruikt als vervanging voor een gevarieerde voeding. Het is belangrijk om een veelzijdig en uitgebalanceerd dieet en een gezonde levensstijl te handhaven.
Bronnen & wetenschappelijke referenties
[1] Rackis, Joseph J. et al. Qualification of Plant Foods in Human Nutrition, vol. 35, 1985.
[2] Van Rensburg et al. American Journal of Clinical Nutrition, 47:729-734, april 1988.
[2] Harland, B.F. et al. Journal of the American Dietetic Association, 88:1562-1566, december 1988.
[3] El Tiney, A.H. Journal of Food Composition and Analysis, 1989; 2:6778.
[4] Rackis, Joseph J. et al., "The USDA trypsin inhibitor study", ibid.
[5] Wallace, G.M. Journal of Science and Food Agriculture, 22:526-535, oktober 1971.
[6] Rackis, et al., ibid., p. 22; "Evaluation of the Health Aspects of Soy Protein Isolates as Food Ingredients", voorbereid voor de FDA door Life Sciences Research Office, Federation of American Societies for Experimental Biology (9650 Rockville Pike, Bethesda, MD 20014), USA, Contract No. FDA 223-75-2004, 1979.
[7] Rackis, Joseph J. Journal of the American Oil Chemists' Society, 51:161A-170A, januari 1974.
[8] Rackis, Joseph J. et al. Qualification of Plant Foods in Human Nutrition, vol. 35, 1985.
[9] Torum, Benjamin. Soy Protein and Human Nutrition, Harold L. Wilcke et al. (eds.), Academic Press, New York, 1979.
[10] Nagata C, Takatsuka N, Kurisu Y, Shimizu H; J Nutr, 1998; 128:209-13.
Het artikel is gebaseerd op een artikel geschreven door Sally Fallon en Mary G. Enig, PhD, gepubliceerd op de website van Holistics.
