Heb je maagklachten ondanks dat je gezond eet? Misschien krijg je last van brandend maagzuur na de maaltijd en voelt het alsof het lang duurt voordat het eten wordt verteerd? Dan kunnen extra spijsverteringsenzymen wellicht helpen. Ze zijn vooral effectief in combinatie met het verbeteren van je darmflora.
Wat zijn enzymen?
Enzymen zijn een soort eiwitten die fungeren als "bougies" in het lichaam: ze starten of katalyseren verschillende reacties. Voor activatie moeten de juiste omstandigheden aanwezig zijn, zoals een specifieke temperatuur en een bepaald pH-niveau. Daarnaast hebben enzymen verschillende "cofactoren" nodig, zoals vitamines en mineralen, om goed te functioneren.
Wat zijn spijsverteringsenzymen?
Spijsverteringsenzymen zijn eiwitten die de chemische processen reguleren waarmee het lichaam voedsel afbreekt. Deze enzymen splitsen voedsel in voedingsstoffen die klein genoeg zijn om door de dunne darm te worden opgenomen in het bloed. Vanuit het bloed worden de voedingsstoffen door het hele lichaam getransporteerd naar onze cellen.
Spijsverteringsenzymen worden geproduceerd en vrijgegeven op verschillende plaatsen in het lichaam, zoals in de speekselklieren, lever, maag en dunne darm. De alvleesklier is echter de belangrijkste producent. Wanneer voedsel van de maag naar de dunne darm gaat, scheidt de alvleesklier grote hoeveelheden van deze drie typen spijsverteringsenzymen af:
-
Lipase (breekt vetten af)
-
Amylase (breekt koolhydraten af)
-
Protease (breekt eiwitten af)
Spijsverteringsenzymen komen ook voor in voeding, mits deze niet is geraffineerd of verhit boven ongeveer 40 graden. Het is dus goed om rauwe groenten en fruit in je dieet op te nemen. Deze voedingsmiddelen helpen je alvleesklier en je hele spijsverteringssysteem. Goed kauwen helpt ook, omdat speeksel bij het kauwen amylase vrijgeeft.
Tekort aan spijsverteringsenzymen
Het vermogen van het lichaam om spijsverteringsenzymen aan te maken neemt af met de leeftijd. Stress, erfelijkheid, maagvirussen en andere factoren kunnen de productie ook verstoren. Een belangrijke oorzaak is het typisch westerse, geraffineerde en enzymarme dieet, dat de spijsvertering niet ondersteunt. Dit type dieet bevat bovendien vaak veel suiker, wat extra druk legt op de alvleesklier, die de hoofdtaak heeft om insuline te produceren om de bloedsuikerspiegel te reguleren. Wanneer er voortdurend grote hoeveelheden glucose binnenkomen, moet de alvleesklier prioriteit geven aan insulineproductie, waardoor de productie van spijsverteringsenzymen wordt verminderd.
Genetische factoren kunnen ook een rol spelen. Een bekend voorbeeld is dat veel mensen na verloop van tijd onvoldoende van het enzym lactase aanmaken, dat lactose (melksuiker) in de dunne darm afbreekt. Bij een tekort aan lactase wordt lactose niet goed verteerd, wat in de dikke darm leidt tot gasvorming en klachten zoals een opgeblazen gevoel en diarree.
Andere oorzaken van een verminderde enzymproductie zijn voedselintoleranties, allergieën en herhaald gebruik van ontstekingsremmende medicijnen of antibiotica. Dit kan leiden tot lekkende darm en IBS (prikkelbaredarmsyndroom). Symptomen zijn diarree, buikpijn, gasvorming, een opgeblazen gevoel, misselijkheid en een vol gevoel.
Vul spijsverteringsenzymen aan
Spijsverteringsenzymen zijn verkrijgbaar als supplementen om de spijsvertering te ondersteunen. Deze supplementen kunnen worden gemaakt van verschillende bronnen, zoals fruit, groenten, gist, schimmels en dierlijke alvleesklierextracten.
Er zijn supplementen die slechts één of enkele soorten enzymen bevatten, evenals mengsels met meerdere enzymen die eiwitten, vetten en koolhydraten afbreken. Voor de meeste mensen is een breed spectrum-supplement het meest effectief, omdat dit een bredere werking heeft.
Dr. Mercola's Full Spectrum Enzymes is een compleet en volledig plantaardig enzymensupplement dat de spijsvertering vergemakkelijkt en maximale opname van voedingsstoffen ondersteunt. De enzymen in Full Spectrum Enzymes hebben dezelfde vorm als die in voedsel, maar zijn veel krachtiger.
Wetenschappelijk onderzoek
Een studie gepubliceerd in *Frontline Gastroenterology* toonde aan dat mensen met een gevoelige darm (IBS) die vaak diarree hebben na de maaltijd, baat hadden bij het nemen van het enzym lipase vóór het eten. Een andere studie uit 2017, gepubliceerd in *European Review for Medical and Pharmacological Sciences*, testte een supplement met meerdere enzymen en oplosbare vezels. Deelnemers met een ontstoken of gevoelige darm ervoeren een significante vermindering van maagklachten, waaronder buikpijn, gasvorming en een opgeblazen gevoel.
Onderzoekers die een meta-analyse uitvoerden van 60 jaar onderzoek concluderen dat spijsverteringsenzymen vaak helpen bij IBS-achtige spijsverteringsklachten. Het gebruik van spijsverteringsenzymen in combinatie met probiotica kan ook helpen bij maagklachten.
Zijn enzymen veilig?
Supplementen met spijsverteringsenzymen zijn volledig veilig wanneer ze volgens de aanbevelingen worden gebruikt. Er zijn echter enkele studies die suggereren dat bromelaïne, een enzym uit ananas dat eiwitten afbreekt, de bloedstolling kan verminderen. Mensen die bloedverdunnende medicijnen gebruiken, moeten daarom voorzichtig zijn met bromelaïne.
Behandeling van slechte spijsvertering en IBS
Dr. Mark Hyman, expert in spijsverteringsproblemen, beveelt onder andere de volgende maatregelen aan bij IBS:
-
Doe een voedselintolerantietest (IgG-antistoffen tegen voedsel) of vermijd alle bekende allergene en schadelijke voedingsmiddelen gedurende enkele weken, zoals zuivel, gluten, eieren, maïs, soja, pinda's, alcohol en suiker. Herintroduceer ze één voor één om te zien of ze symptomen veroorzaken. Indien ze klachten veroorzaken, moet je ze vermijden.
-
Laat testen of je een overgroei van schadelijke bacteriën in de dunne darm hebt via een ademtest voor SIBO. Bij ernstige overgroei raden wij enkele producten aan. Neem contact op met onze klantenservice via [email protected] voor ons maag- en darmprotocol.
-
Herstel je spijsvertering met goede darmbacteriën. Gebruik supplementen zoals Full Spectrum Enzymes met grote hoeveelheden probiotica van hoge kwaliteit, twee tot drie keer per dag tijdens de maaltijd gedurende minimaal drie maanden. Het gebruik van de bacteriestam *S. boulardii* twee keer per dag gedurende twee maanden kan ook bijdragen aan een verdere normalisatie van de darmfunctie.
-
Neem spijsverteringsenzymen tijdens de maaltijd om de vertering te ondersteunen terwijl je darmen herstellen. Aanvullende supplementen zoals visolie, zink, vitamine A en glutamine kunnen de darmwand versterken. Suppletie met zoutzuur (hydrochloride) kan helpen als de maagzuurproductie verminderd is.
-
Er is een specifiek supplement genaamd GI Response, dat de darmwand ondersteunt en lekkende darm helpt voorkomen.
Houd ook rekening met rustig eten en drinken, kauw je voedsel goed en eet niet te laat op de avond. Een langere vastenperiode ’s nachts geeft je spijsvertering meer tijd om te herstellen. Bij ernstigere maag-darmklachten of onevenwichtigheden raden we aan contact op te nemen met onze klantenservice via [email protected] en te vragen naar ons maag- en darmprotocol.
Bronnen & wetenschappelijke referenties
Laugier R, Bernard JP, Berthezene P, Dupuy P. Digestion. 1991;50(3-4):202-11.
Money ME, Walkowiak J, Virgilio C, Talley NJ. Frontline Gastroenterol. 2011 Jan;2(1):48-56. Epub 2010 Nov 3.
Spagnuolo R, Cosco C, Mancina RM, Ruggiero G, Garieri P, Cosco V, Doldo P. Eur Rev Med Pharmacol Sci. 2017 Jun;21(2 Suppl):102-107.
Graham DY, Ketwaroo GA, Money ME, Opekun AR. J Dig Dis. 2018 Aug 13.
Ichim TE, Kesari S, Shafer K. Oncot. 2018 Jul 20;9(56):30919-30935.
